W świecie VUCA człowiek potrzebuje mentora, część 2

Wywiad z Joanną Malinowska-Parzydło, mentorką, Executive Partner w firmie doradczej Younicorn, założycielką Polskiego Stowarzyszenia Mentoringu i współorganizatorką programu Mentor4Member w Brain Embassy.

Różnice między mentoringiem, coachingiem, doradztwem

Rolą dobrego mentora jest wskazanie sedna spraw oraz pokazanie sprawdzonej przez siebie drogi dotarcia do celu, który jest ważny dla podopiecznego. Mentor ma docierać do źródeł motywacji, wskazywać i przypominać, że rozwój człowieka odbywa się w pięciu podstawowych sferach. Należą do nich nasz umysł, emocje, ciało, duchowość oraz jakość naszych relacji, z samym sobą i z naszym otoczeniem. Dobry mentor pomaga w projektowaniu długoterminowego sukcesu, odnajdując to, co w nas najlepsze. Potrafi wskazać silne strony oraz dzielić się własnym doświadczeniem bez oczekiwania, że podopieczny je skopiuje i zastosuje w swoim życiu czy biznesie. Dobry mentoring to pomoc w odnajdywaniu w sobie nadziei, siły i potencjału.

Skuteczny coach, w odróżnieniu od mentora, nie musi odnosić sukcesów w dziedzinie klienta, ani być autorytetem w konkretnie dziedzinie biznesowej. Nie musi znać drogi prowadzącej w konkretnym przypadku biznesowym do sukcesu, podczas gdy mentor tę drogę przebył i może wylegitymować się interesującym doświadczeniem.

Doradztwo zaś to biznesowa umowa polegająca na zakupieniu od doradcy rozwiązań i usług  dziedzinach, w których posiada on doświadczenie.

Mentor i mentee - waga wiarygodności i spójności osobistej

Praktyka skutecznych programów mentoringowych pokazuje, że mentor to osoba, która umie dzielić się swoim doświadczeniem życiowym i biznesowym, odważna w działaniu, ciekawa drugiego człowieka, budująca zaufanie i skuteczne relacje.

Swoją przygodę w roli profesjonalnego mentora warto zacząć od poniższych 7 kroków:

1. Weź dużą kartkę papieru i wypisz na niej, czym możesz się podzielić z innymi. Jakie zdobyłaś kompetencje, jaką wiedzą ekspercką dysponujesz, jakie masz doświadczenia i pasje, w czym stałaś się autorytetem.
2. Odpowiedz sobie szczerze na pytanie: po co mi to? Dlaczego chciałbym się tym z kimś podzielić? Czego się spodziewam? Dobry mentor wchodzi ze swoim podopiecznym w naprawdę bliską relację. Czy jesteś gotowa mówić o swoim życiu, dzielić się i sukcesami, i porażkami, otworzyć przed drugim, początkowo nie znanym człowiekiem?
3. Spójrz na swój kalendarz: czy na pewno znajdziesz czas, by komuś poświęcić uwagę?
4.  Zastanów się, z kim chcesz pracować jako mentor: z ludźmi biznesu, z młodymi przedsiębiorcami, z uzdolnioną młodzieżą , ze studentami, z osobami wchodzącymi na rynek pracy, z kobietami, z ojcami samotnie wychowującymi dzieci, właścicielami startupów? Jaka jest twoja grupa odbiorców?
5. Poszukaj organizacji, która w profesjonalny sposób, budując dobrą markę i mając dobrą reputację, organizuje programy mentoringowe. Wyślij zgłoszenie. Zostaniesz zaproszona na spotkanie, podczas którego będziesz musiała o sobie opowiedzieć, dowiesz się też, jakiej wiedzy, umiejętności, postaw oczekuje się od mentorów.
6. Różne organizacje w różny sposób przygotowują mentorów do działania: czasem są to warsztaty i szkolenia, innym razem dostajesz informację, jakie są cele programu, do którego przystępujesz, jakie zadania przed tobą stoją.
7. Twoja osoba zostanie przedstawiona mentees. Prawdopodobnie zgłosi się do ciebie wielu chętnych. Ostatecznie ty zdecydujesz, z kim będziesz się spotykać. Pamiętaj, że odpowiedni dobór pary mentor – mentee to klucz do sukcesu.

Korzyści z procesu mentoringu dla mentora

Lista korzyści płynących z dobrego mentoringu dla mentee:

• rozwój kompetencji osobistych i społecznych
• wsparcie w określaniu wyzwań, „mapy”, elastycznych i ambitnych, długoterminowych celów na miarę własnego potencjału celów
• wyjście poza własne schematy myślenia
• praktyczne i teoretyczne wsparcie w projektach biznesowych lub związanych ze ścieżką zawodową
• wsparcie w podejmowaniu trudnych decyzji
• realne oszczędności wynikające ze wskazania kosztów realnych zagrożeń
• porcja motywacji do rozwoju i doskonalenia, często wynikająca z informacji „dasz radę!”
• inspiracja
• otrzymanie uczciwego feedbacku
• redukcja obaw przed popełnieniem błędu/ zwiększenie motywacji i poczucia bezpieczeństwa
• budowanie poczucia własnej wartości
• uwaga i czas poświęcony mu przez życzliwego profesjonalistę, eksperta, mistrza
• ważna relacja, czasem na całe życie.

Lista korzyści płynących dla mentora z dobrej relacji mentoringowej:

• czerpanie satysfakcji z dzielenia się i rozwoju mentee
• efekty w sukcesach mentee
• satysfakcja z pomagania i dzielenia się doświadczeniem
• nowe możliwości związane z rozwijaniem się w ważnej biznesowo i społecznie roli mentora - stymulacja do dalszego własnego rozwoju – nie spoczywanie na laurach
• ważna relacja, czasem na całe życie.
• I w końcu - jakże ważne - poczucie przydatności!

Warunki powodzenia przemyślanego programu mentoringowego:

• Profesjonalny koordynator programu mentoringowego komunikujący jasno cele programu oraz dbający o przestrzeganie ustalonych zasad i wartości
• Dobrze opisane cele i zasady programu wraz ze wskaźnikami, po których poznamy, że program przebiega zgodnie z założeniami
• Skuteczna i zintegrowana  komunikacja w programie i wokół programu
• Dbałość o elitarny charakter programu – uczestnicy, zarówno mentorzy jak i mentees, powinni mieć szacunek dla poświęcanego sobie czasu i uważności
• Precyzyjne kryteria doboru uczestników
• Zasady kontraktu określającego wzajemne oczekiwania i role w relacji mentoringowej

Mentor - rola nie dla każdego

Mentor to ogromnie odpowiedzialna rola. Oznacza wpływ na człowieka, analizowanie jego zawodowych i osobistych wyborów, zadawanie pytań, które mogą stanowić niebezpieczne narzędzie w ręku niekompetentnej czy niedojrzałej osoby. W przypadku tak odpowiedzialnej roli warto położyć nacisk na weryfikację dojrzałości i doświadczeń potencjalnych mentorów. Nie każdy może być mentorem i nie każdy powinien nim być. Oprócz pewnego doświadczenia (które nie zawsze jest skorelowane z wiekiem), wiedzy i kompetencji potrzebne są także chęć dzielenia się wiedzą, umiejętności i predyspozycje do inspirowania i stymulowania innych do dalszego rozwoju. Praktyka skutecznych programów mentoringowych pokazuje, że mentor to osoba posiadająca odpowiednie doświadczenie biznesowe i umiejętnie się nim dzieląca, odważna w działaniu, samoświadoma i autentyczna, ciekawa drugiego człowieka, budująca zaufanie i skuteczne relacje a nade wszystko, wierna wysokim standardom etycznym. Posiadanie tych cech zwiększa szansę, że mamy przed sobą mentora z potencjałem na dobrą relację mentoringową.

Proces mentoringowy - praca do celu

Współczesny człowiek częściej prezentuje się jako human doing niż jako human being. Jego najczęstszą mantrą jest „nie mam czasu” mimo że odkąd wymyślono zegary posiada go 12/24. Równocześnie czas to życie i waro traktować go jak najważniejszy zasób. Dlatego także w mentoringu obie strony powinny zadbać o sformułowanie jasnych zasad współpracy, komunikacji w trakcie pracy, określeniu harmonogramu i kalendarza spotkań, odpowiedzialności podopiecznego (mentee) za planowanie spotkań i tworzenie mentorowi powodu do satysfakcjonującej współpracy. Nade zaś wszystko każdy powinien okazywać szacunek, uważność i zachować poufność niezbędną dla otwartego dzielenia się historiami sukcesów i porażek.

Czas na mentoring?

Kiedy czujesz, że zawodowo lub życiowo utknąłeś i potrzebujesz partnerstwa, wsparcia, wzajemnego zaufania i poufności – poszukaj mentora. I podobnie, jeśli jesteś doświadczonym i dojrzałym człowiekiem, profesjonalistą poszukującym sensu pracy i nowej energii – zrekrutuj sobie mentee, który potrzebuje Twojego doświadczenia.

Moje doświadczenie mentora nauczyło mnie, że relacje z moimi mentees mają wagę przyjaźni na lata, mimo że są czymś zupełnie innym. Polecam!